دریاچه بختگان در کجاست

دریاچه بختگان در کجاست را از این سایت دریافت کنید.

دریاچه بختگان

دریاچه بختگان

مختصات: ۲۹٫۳۶۵۴°شمالی ۵۳٫۸۳۸۵°شرقی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

«بختگان» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام بختگان (باغ‌ملک) را ببینید.

دریاچه بختگان

تصویر هوایی دریاچه بختگان قبل از خشک شدن

نمایی از دریاچه بختگان

موقعیت نی‌ریز، استهبان، بختگان و خرامه

مختصات ۲۹٫۳۶۵۴°شمالی ۵۳٫۸۳۸۵°شرقی

گونه دریاچه نمکی

درون‌شارش‌های کلان کر

کشورهای حوضه ایران

مساحتِ رو ۳۵۰۰ کیلومتر مربع

جزیره‌ها منک آبی، علی یوسف، چاه بیشه

دریاچه بَختِگان، دومین دریاچه بزرگ ایران بعد از دریاچه ارومیه و بزرگ‌ترین دریاچه مرکزی ایران می‌باشد و به طول ۱۲۰ کیلومتر در شهرستان‌های نی ریز، استهبان، بختگان و خرامه در استان فارس است.

این دریاچه زیستگاه زمستانه پرندگانی است که از روسیه و دشت‌های سیبری به ایران مهاجرت می‌کنند.

منشأ آب دریاچه[ویرایش]

دریاچهٔ بختگان (به همراه دریاچه طشک در شمال و دریاچهٔ مهارلو در غرب آن). نگاره توسط خدمهٔ شاتل فضایی دیسکاوری، مأموریت اس‌تی‌اس-۹۲. تاریخ: ۱۰/۲۲/۲۰۰۰.

منشأ اصلی آب این دریاچه رودخانه کر و رودخانه سیوند می‌باشند رودخانه سیوند در نزدیکی شهر مرودشت و در محلی بنام پل خان به رودخانه کر می‌پیوندد و پس از عبور از دشت کربال به دریاچه می‌رسد علاوه بر این وجود چشمه‌های متعدد در اطراف دریاچه و همچنین سیلاب فصلی تأمین کننده آب دریاچه هستند اما متأسفانه در سال‌های اخیر به دلیل تغییرات طبیعی و انسانی رودخانه کر خشک گردیده که به دنبال آن نیز خشک شدن دریاچه را موجب شده‌است.

خشک شدن دریاچه[ویرایش]

تصویری از دریاچه خشک شده بختگان در اثر احداث بی‌رویه سد و حفر بی‌رویه چاه آب

ساختن سد درودزن در سال ۱۳۵۱ هجری شمسی سبب کاهش ورودی آب رودخانه کر به دریاچه بختگان شده بود.

سپس با احداث سد سیوند بر روی رودخانه سیوند و در منطقه‌ای بنام تنگه بلاغی، سیلاب‌های رودخانه سیوند هم به رودخانه کُر نرسید همچنین ساخت سدی دیگر بنام ملاصدرا و در منطقه‌ای بنام تنگ براق و در بالادست سد درودزن سبب شد آبی به دریاچه نرسد. به نظر کارشناسان، وجود سه سد درودزن، سیوند و ملاصدرا در بالادست دریاچه بختگان بر روی رودخانه‌های کُر و سیوند که منبع اصلی تأمین آب این دریاچه است، موجب خشک شدن این حوضه آبی شده‌است.[۱]

اثرات زیست‌محیطی[ویرایش]

به دنبال این رویداد، پیوستگی میان دریاچهٔ طشک و دریاچهٔ بختگان از میان رفت. از میان رفتن این پیوستگی، سبب شده که روند خشک شدن دریاچهٔ طشک شتاب زیادی بگیرد. هم‌اکنون نیز شوری دریاچهٔ طشک به ۱٬۲۰۰ واحد رسیده که حدود ۴ برابر سال‌های گذشته‌است.

پیش از وقوع این رویداد، پیش‌بینی شده بود که فاجعه‌ای زیست‌محیطی در انتظار زمین‌های پیرامون دریاچهٔ بختگان است. بر طبق این پیش‌بینی، چاه‌های پیرامون این دریاچه، نخست شور خواهند شد (برخی از این چاه‌ها هم‌اکنون شور شده‌اند) و سپس تلخ خواهند شد (یعنی زه دریاچه را خواهند کشید). بدین ترتیب آب باقی‌مانده در چاه‌های موجود، نه تنها کوچک‌ترین سودی برای کشاورزی نخواهند داشت بلکه در آینده باعث ناباروری زمین‌های کشاورزی خواهند شد.[۲] ضمن آنکه، برای بازگشت به شرایط اولیه، به حداقل چند ده سال زمان نیاز است.

از سوی دیگر، با خشک شدن این دریاچه، دیگر بخار آب از دریاچه برنخواهد خواست و در نتیجه محصولات کشاورزی نیریز، بختگان، استهبان، خرامه، فسا و ارسنجان (به ویژه انجیر و بادام) به شدت کاهش خواهد یافت.[۳]

روی دیگر این فاجعه، زمین‌های شوره‌زاری است که به جای دریاچه به چشم می‌خورد و با وزش هر نسیمی، نمک‌های آن همچون پرده‌ای بر روی زمین‌های کشاورزی کشیده می‌شود و حتی اگر آبی از چشمه‌سارها برای زمین‌ها باقی‌مانده باشد دیگر زمین‌های شوره‌زار استعداد چندانی برای شکوفایی ندارند. گذشته از این، نمک‌های بادآورده برای تندرستی انسان‌های ساکن اطراف و جانوران اهلی و وحشی هم زیان‌آور است و بیماری‌های پوستی، ریوی و چشمی افزایش می‌یابد.

با خشک شدن دریاچهٔ بختگان، پرندگان مهاجر و کوچ‌کننده هم دیگر به سوی بختگان نیامده، در نتیجه اکوسیستم بهم خورده و کویر، به‌عنوان مهمان ناخوانده، به معنای حقیقی آن واقعیت تلخ منطقه شد؛ که البته برخی از آنان دریاچهٔ پشت سد سیوند را برای زندگی برگزیده‌اند. بسیاری از متخصصان بر این باورند که چون آب رود سیوند به بیرون از ایران یا به سمت شن‌زارهای بی‌حاصل کویر لوت نمی‌رفت، لذا احتیاجی به احداث سد سیوند نبود. در واقع احداث سد سیوند سبب شد آبی که در دریاچهٔ بختگان گرد می‌آمد و در کشاورزی و دیم‌کاری و دامپروری به کار می‌رفت به پشت سد سیوند منتقل شد و به کشاورزان و مردم ناحیه‌ای دیگر داده شد؛ یعنی تقریباً کاری عبث و بیهوده.

دیده‌بان محیط زیست ایران گزارش داد که حدود ۲۰۰۰ جوجه فلامینگو در میان نمک‌زارهای دریاچهٔ بختگان تلف شدند.

احیای دریاچه[ویرایش]

کمپینی با نام ما صدای بختگان هستیم توسط یک فعال اجتماعی محیط زیستی با نام سعید خادمی ایجادشده‌است که مورد استقبال هزاران‌نفر از مردم منطقه قرار گرفته‌است و رویکرد آن تسریع و تسهیل احیای دریاچه بختگان است. همچنین سازمان حفاظت محیط زیست استان فارس اعلام کرد در شرایط کنونی و با توجه به شدت خشکسالی، احیای بختگان به حداقل ۲۵۰ میلیون مترمکعب حق آبه نیاز دارد. با پیگیری‌های صورت گرفته میزان ۲۰ و ۵ میلیون مترمکعب حق آبه به بختگان تخصیص داده شده‌است که این میزان به هیچ عنوان کافی نیست.[۴]

منابع[ویرایش]

↑ سدهای بالادست، تالاب بختگان را خشک کرده‌است . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]

منبع مطلب : fa.wikipedia.org

دریاچه بختگان نی ریز کجاست؟ (۱۴۰۱)

دریاچه بختگان نی ریز کجاست؟ دریاچه بختگان نی ریز بزرگترین دریاچه استان فارس است که متاسفانه در طی خشکسالی های اخیر و با احداث سد درودزن خشک شده است.دریاچه تبریز

دریاچه بختگان نی ریز کجاست؟

استان فارس، 10 کیلومتری نی ریز

آب و هوا مدت بازدید ثبت نشده است شماره تماس ثبت نشده است بهترین فصل ثبت نشده است توضیحات گردشگری 724

دریاچه بختگان نی ریز

دریاچه بختگان نی ریز بزرگترین دریاچه در تمام استان فارس و از جمله جاهای دیدنی نی ریز است. این دریاچه زیستگاه زمستانه پرندگانی است که از روسیه و دشتهای سیبری به ایران مهاجرت می‌کردند. این دریاچه در طی خشکسالی های اخیر بسیار آسیب دیده است. دریاچه بختگان نی ریز در زمره باارزش ترین تالاب های منطقه و استان فارس است که از ارزش زیست محیطی بسیار بالایی برخوردار است. دریاچه بختگان نی ریز در حدود 3500 کیلومتر مربع وسعت داشته و رودخانه سیوند و کر اصلی ترین منبع تغذیه آن است. رودخانه سیوند در مسیر حرکت خود به رودخانه کر متصل شده و سپس به دریاچه بختگان وارد می شود. این دریاچه دارای جزایر کوچک متعددی در درون خود بوده است. احداث سد، حفر چاه های  غیر مجاز و همچنین خشکسالی های چند سال اخیر به شدت به این دریاچه صدمه زده و گاه آن را به کویری خشک مبدل کرده است.این جاذبه نزدیک را از دست ندهید : پارک ملی و پناهگاه حیات وحش بختگان

تالاب بختگان

به دلیل قرار گرفتن نی ریز در میان کوهستان های بلند این منطقه از رطوبت کمتری برخوردار است اما دریاچه بختگان نی ریز کمبود رطوبت این منطقه را جبران کرده و سبب رشد درختان و مزارع اطراف می شده است. خشک شدن بختگان این منطقه را با خطرات زیست محیطی گوناگونی روبرو کرده است. دریاچه بختگان محلی مناسب برای پرندگان مهاجری است که از سیبری و روسیه خودشان را به نی ریز می رسانند. فلامینگو، مرغابی، غاز، درنا، کبوتر دریایی و چیلک تنها بخشی از پرندگان مهاجر بختگان را تشکیل می دهند. درناهای مهاجر اصلی ترین ساکنان فصلی بختگان بودند که با وجود خشک شدن دریاچه هنوز هم به تالاب بختگان نی ریز می آیند.

وجود زمین های کشاورزی مناطق نزدیک دریاچه سبب شده تا درناهای مهاجر بتوانند با وجود کاهش محسوس سطح آب دریاچه غذای مورد نیاز خود را تامین کنند اما سایر پرندگان دیگر قادر به ادامه حیات در دریاچه نبوده و آن را ترک کردند. خشک شدن این دریاچه شور سبب شده تا شوره زاری وسیع در منطقه پدیدار شود و باعث ایجاد گرد و غبار فراوان شود. این دریاچه در زمره زیباترین جاذبه های طبیعی نی ریز قرار دارد.

مهاجرت پرندگان به دریچه بختگان

این دریاچه در هنگام ترسالی، زیستگاه زمستانه پرندگان مهاجر از روسیه، دشت های سیبری و برخی از مناطق دیگر كشورمان است.

در سال های پُر بارش انواع فلامینگو، درنا، كبوتر دریایی، آب‌چلیك، مرغابی و غاز در این منطقه فرود آمده و زمستان گذرانی می كنند.

دریاچه بختگان نی ریز، همچنین در زمان ترسالی، باعث افزایش رطوبت هوا می‌شود و به علت بلند بودن ارتفاع كوه‌های پیرامون شهرستان نی‌ریز، رطوبت حاصله در هوای همان منطقه باقی می ‌ماند و موجب ثمردهی درختان انجیر، بادام، رز و زیتون در كوه‌ها شده كه می‌توان به نوعی آن را آبیاری مصنوعی كوه‌ها نامید.

فاصله دریاچه بختگان نی ریز تا شیراز

دریاچه بختگان در 160 کیلومتری شیراز و در 10 کیلومتری نی ریز واقع شده است. این دریاچه بخشی از دریاچه بزرگی است که نیمی از آن را بختگان و نیمی دیگر را دریاچه طشک نی ریز می نامند. محل اتصال این دو دریاچه در میان کوه های پیچگان واقع شده ودر تمام فصول سال دارای آب است. در سال های اخیر فعالیت هایی برای احیای این دریاچه صورت گرفته است.

دریاچه بختگان؛ دریاچه ای که سدها جانش را گرفتند

از سال 1351 خورشیدی با احداث سد دوزن، دیگر آبی از رودخانه کُر به دریاچه بختگان نی ریز نرسید. از آن پس، تنها راهی که بختگان را از آب‌های جاری برخوردار می‌کرد، سیلاب‌های گستره‌ی پیرامونش بود.  در سال 1374، با ساخت سد سیوند در تنگه بلاغی، راهِ همان سیلاب‌ها هم بسته شد و گلوی بختگان از تشنگی خشکید. همچنین در سال 1386 با ساخت سد ملاصدرا کمر به نابودی بختگان بسته شد.

جالب است بدانید که در شمال باختری دریاچه‌ی بختگان، دریاچه‌ی دیگری به نام «طشک» جای دارد و همواره این دو دریاچه به هم پیوسته بوده‌اند. با ساخت سدها، آن پیوستگی از میان رفت و نه‌تنها بختگان، که طشک را هم دچار خشکی و شوری کرد.

رهاسازی حقابه بختگان، امید به احیای این تالاب را تقویت کرد

استانداری فارس اعلام کرده است که حداقل نیاز آبی سالانه تالاب بختگان نی ریز، ۳۰۰ میلیون متر مکعب است و به دنبال صدور درخواستی برای تامین  ۱۲۰ میلیون متر مکعب آب از سد درودزن،  سال 1398 بیش از  ۴۰ میلیون متر مکعب و در سال 1399،  ۵۵ میلیون متر مکعب  آب از این محل برای تامین حقابه بختگان تخصیص یافته است .

نویسنده: رقیه عینلو برچسب ها:

دریاچه بختگان دریاچه بختگان نی ریز دریاچه بختگان نی ریز فارس دریاچه بختگان نی ریز کجاست عکس دریاچه بختگان نقشه دریاچه بختگان مسیر دریاچه بختگان دریاچه بختگان در کجاست دریاچه بختگان در نی ریز دریاچه بختگان استان فارس

منبع مطلب : gardeshgari724.com