مخترع بازی شطرنج کدام کشور است

مخترع بازی شطرنج کدام کشور است را از این سایت دریافت کنید.

پیشینه شطرنج

پیشینه شطرنج

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شطرنج یکی از کهن‌ترین بازی‌هایی‌است که امروزه نیز در میان مردم جهان رواج دارد؛ به‌طوری‌که قدمت این بازی را بیش از ۱۵۰۰ سال رقم زده‌اند. به باور برخی شطرنج اختراع ایرانیان است و به همین دلیل هنوز از واژگان پارسی استفاده می‌کند.[۱][۲] عده‌ای هم آن را ابداعِ هندیان، یونانیان، رومیان، بابلی‌ها، سکاها، مصریان، یهودیان، چینی‌ها، انگلیسی ها و اعراب دانسته‌اند. اما آنچه که بیش از هر رأی دیگری موردِ پذیرش است، این که شطرنج در اصل ایرانی بوده، سپس از ایران به هند برده شده، همچنین از ایران به عرب‌ها و جهان اسلام گسترش یافته، و سرانجام از جهانِ اسلام به اروپا رفته است. در اروپای قرن پانزدهم، شطرنج به شیوه امروزین آن درآمد؛ و در نیمه دوم قرن نوزدهم، مسابقات جهانی شطرنج آغاز گردید. در قرن بیستم، فدراسیون جهانی شطرنج تأسیس شد.

پیدایش شطرنج[ویرایش]

شطرنج نیشابوری (موزه متروپولیتن نیویورک) کشف شده در نیشابور (قرن ۱۲ میلادی)

شطرنج در دوران امپراتوری گوپتا در هند سرچشمه گرفته،[۳][۴][۵][۶] که در شکل نخستین خود چاتورانگا chaturaṅga نام داشت؛ که به معنی چهار بخش (نظامی):پیاده‌نظام، سواره نظام، فیل سوار و ارابه ران است؛ که در شکل نوین به سرباز، وزیر، رخ و اسب تکامل یافت.[۷]

شطرنج از هند به ایران معرفی شد و بخشی از آموزش شاهزاده‌ها و اشراف گردید.[۸] در دوره ساسانی در حدود سال ۶۰۰ این نام به چترنگ دگرگون گردید و پس از حمله عرب‌ها به ایران شطرنج دگرگون شد.[۹] قوانین شطرنج در ایران گسترش یافت و بازیکنان زمانی که به شاه طرف روبرو حمله می‌کردند، واژه شاه را می‌گفتند و وقتی شاه توانایی گریز نداشت واژه شاه مات به معنی شاه بی دفاع استفاده می‌شد و این واژه به دیگر سرزمین‌ها نیز راه یافت.

در بارهٔ پیدایش شطرنج (چترنگ) چندین روایت موجود است که تنها تعداد کمی از آن‌ها معقول و باور کردنی هستند. در ادامه برخی از این روایت‌های مختلف مورد بررسی قرار خواهند گرفت:

شاهنامه: یکی از داستان‌ها داستانی است که ثعالبی در شاهنامهٔ معروف به شاهنامه ابومنصوری نقل می‌کند. این داستان را فردوسی نیز در شاهنامه خود با تفصیل بیشتر آورده‌است. داستان از این قرار است که وقتی طلحند پسر نای هندی در جنگ با گو پسر عمو و برادر امی بر سر پادشاهی کشته شد، مادرش از غم او افسرده گشت. گروهی از دانشمندان برای سرگرم کردن مادر و نیز نشان دادن وضعیت جنگی که پسرش در آن کشته شد شطرنج را اختراع کردند.

ادبیات هندی: در ادبیات هندی فقط دو اثر پذیرفتنی وجود دارد: نخستین مطلب مربوط به اوایل قرن هشتم میلادی است که به زبان سانسکریت و با نثری ساده نوشته شده‌است. سوباندهو (نام این نوشته) دربارهٔ حکومت اودایانا پادشاه واتسا و ملکه اش مطالبی نگاشته‌است. در بین این مطالب اشاره‌ای هم به مهره‌های شطرنج شده که دقیقاً مشخص نیست این مطالب در مورد شطرنج امروزی است یا نوع دیگری از شطرنج، چرا که نوع دیگری نیز هست که با تاس بازی می‌شود. نوشتهٔ دیگر مربوط به بانا نویسنده‌ای هندی است که ضمن شرح دادن چگونگی پادشاهی سری هارشا که در شمال هند حکومت می‌کرده‌است، اشاره‌ای به آموزش شطرنج در دربار او دارد. این نوشته در قرن هفتم میلادی نگاشته شده که کهن‌ترین نوشتهٔ مکتوب هندی در رابطه با شطرنج است.

ادبیات اسلامی: مسعودی، تاریخ‌نگار مسلمان قرن چهارم، در مروج‌الذهب ابداعِ شطرنج را به بلهیت مردی از تبارِ برهمنان نسبت داده‌است. مطابق با رایِ مسعودی، همین بلهیت بود که نخستین کتاب دربارهٔ شطرنج را برای هندوان تدوین کرد. مسعودی همچنین به افسانه مشهوری اشاره می‌کند که بر اساس آن، مبدعِ شطرنج از پادشاه هند می‌خواهد که خانه‌های صفحه شطرنج را با دانه‌های گندم پر کند – به این ترتیب که در خانه اول، یک‌دانه؛ در خانه دوم، دو دانه؛ در خانه سوم، چهار دانه؛ تا خانه شصت و چهارم – که پس از حساب و شمار معلوم می‌شود که اگر تمامِ آن سرزمین را هم گندم بکارند، کفایت این مقدار را نخواهد کرد.[۱۰]

آلفونسوس:روایتِ دیگر از پیداییِ شطرنج، روایتِ آلفونسوس حکیم است؛ و آن این که: پادشاهی از پادشاهان هند آرزو داشت بداند جهان مطیع عقل و اراده است یا جبر و تقدیر. پس دو تن از مردان دانا و خردمند دربارش را فراخواند و از ایشان سؤال کرد. این دو خردمند نظری مخالفِ هم داشتند؛ یکی همه از جبر می‌گفت و دیگری از اختیار. شاه از این دو خواست که هر یک برای اثبات مدعایش بازی‌ای اختراع نموده، به درگاهش بیاورد. آن جبری بازیِ نرد را ساخت – که بر اساس گردشِ فصول و رفت‌وآمد ماه‌ها و روزها و حکمِ تاسِ شش‌جهت تنظیم گشته بود-. اما حکیمِ دیگر بازیِ شطرنج را ساخت که در همه مراحلِ آن، انسان مختار است؛ جز آن که محدود است به رعایت قوانین بازی. پادشاهِ هند در هر دو بازی به نیکی نظر کرده و شطرنج را بر نرد ترجیح داد؛ چرا که در شطرنج است که عاقلان و دوراندیشان از نادانان و کوته‌فکران متمایز می‌گردند.[۱۰]

شطرنج در هندوستان[ویرایش]

در هندوستان، دو بازی رواج داشته‌است که نیای شطرنج امروزین شمرده می‌شود:

کریشنا و رادا چتورانگه می‌بازند

چتوراجی[ویرایش]

از بازی‌های شطرنج‌گونه هندوستان یکی چتوراجی (به معنی چهار پادشاه) است؛ نخستین بار، ابوریحان بیرونی در تحقیق‌ماللهند این بازی را توصیف و تشریح کرده‌است. در این بازی – چنان‌که از اسمِ آن پیداست – چهار نفر شرکت می‌کنند؛ هر یک از شرکت‌کننده‌ها هشت مهره دارد (کشتی، اسب، فیل، شاه و پیاده‌ای نظیر هر یک). این مهره‌ها در چهار گوشه صفحه چیده می‌شوند و مطابق قانون حرکت می‌کنند. حرکتِ قایق یا کشتی در این بازی مشابه با حرکتِ فیل در شطرنج است – منتها محدودتر- حال آن که حرکتِ فیل در چتوراجی با حرکتِ رخ در شطرنج منطبق است. مهره‌های چتوراجی می‌بایست به رنگ‌های سبز، قرمز، سیاه و سفید باشند که به ترتیب با فصل‌های بهار، تابستان، پاییز و زمستان (و همچنین با عناصر و اخلاط اربعه) مطابقت دارند. دربارهٔ ارتباطِ چتوراجی با شطرنج آراء متفاوت است: برخی چتوراجی را نیای چتورانگه و شطرنج دانسته‌اند و برخی آن را بازیِ متفاوتی دانسته‌اند که ارتباط چندانی با شطرنج ندارد.

منبع مطلب : fa.wikipedia.org

شطرنج اختراع کیست ؟

شطرنج اختراع کیست ؟

شطرنج اختراع کیست ؟

بسیاری از صاحب نظران در این مورد عقیده دارند که اصل شطرنج از هندوستان است . ولی به غرب رفته و در هر کشور بازیگران آن تغییراتی در آن داده اند . قوانین امروزی شطرنج در واقع در سال 1550 میلادی در اروپا وضع شد .

شطرنج اختراع کیست ؟ شطرنج اختراع کیست ؟

بسیاری از صاحب نظران در این مورد عقیده دارند که اصل شطرنج از هندوستان است . ولی به غرب رفته و در هر کشور بازیگران آن تغییراتی در آن داده اند . قوانین امروزی شطرنج در واقع در سال 1550 میلادی در اروپا وضع شد .

مهره های شطرنج دارای نام هایی هستند که معانی خاصی را در زندگی اروپای قرن شانزدهم و قبل از آن ، می رساند . مثل شاه ، ملکه ، اسقف و شوالیه . اکثر مهره ها پیاده هستند . که این اصطلاح هم مربوط به زمانی است که سربازان پیاده به جنگ می رفتند . خود بازی نیز در واقع یک جنگ ساختگی از آن نوع جنگ هایی است که معمولا بین شاه و کلیسا در قرون گذشته بطور واقعی وجود داشته است .

یکی از مهره های شطرنج با دو اسم مشخص می شود . قلعه یا رخ ، در مورد نام قلعه بدیهی است که چون در آن زمان قصر ها و قلاح متعددی وجود داشته ، انتخاب این کلمه زیاد هم عجیب به نظر نمی رسد و ولی واژه رخ خود سرنخی از قدمت این بازی به دست می دهد . رخ در واقع نام یک پرنده ی افسانه ای در ایران باستان بوده است که ظاهرا این پرنده آنقدر بزرگ بوده که می توانسته یک فیل را بلند کند . حالا چطور این واژه از بازی شطرنج سر در آورده است ، بصورت معما باقی مانده است .

وقتی یکی از بازیکنان می گوید : شاه مات ، معنی آن اینست که مهره ای را حرکت می دهد ، که در آن صورت طرف مقابل قادر به حرکت دادن مهره هایش نیست مگر آن که شاه اش را از دست بدهد و این پایان بازی است . این اصطلاح از یک عبارت عربی ریشه گرفته که تلفظ درست عبارت این است : لا - شاه - مات . یعنی شاه مرده است .

بازی چرکرز نیز از بازی شطرنج ریشه گرفته است . یهنی خیلی شبیه آن است ، منتهی خیلی ساده تر و کسی تاریخ ابداع آنرا را نمی داند .

بعضی از تارخ نویسان عقیده دارند که هم بازی شطرنج و هم بازی چرکرز ، در اصل به عنوان بازی اختراع نشده اند . بلکه ابتدا پیشگویان آنها را به کار می بردند و عقیده داشتند که از وضعیت قرار گرفتن مهره ها می توانند پی ببرند که در آینده چه اتفاقاتی خواهد افتاد . بازی طاس نیز احتمالا به این ترتیب ابداع شده است .

منبع:خبــرگزاري گلـدن سان

/خ نظرات کاربران 1 1 0 پاسخ به نظر

نفس زارعچهارشنبه، 18 آبان 1401

من ۱۱ سالمه تازه دارم شطرنج یاد میگیرم

2 1 0 پاسخ به نظر

سبحانجمعه، 9 ارديبهشت 1401

عالیست 3 0 1 پاسخ به نظر

ناشناسسه‌شنبه، 3 اسفند 1400

خب 2 سال میری برو ما چیکار کنیم

بچه مایدار 4 3 0 پاسخ به نظر

مهدی خان محمدیدوشنبه، 18 بهمن 1400

در این نوشته ادعا شده که شطرنج اختراع هند بوده که کاملا غلط می باشد در اصل شطرنج بازی اصیل ایرانی بوده که بیش از 1500 سال ئ حتی بیشتر در ایران رواج داشته و از ایران به هند و اعراب و یونان و سپس به اروپا منتقل گردیده

5 2 1 پاسخ به نظر

منوچهرچهارشنبه، 13 بهمن 1400

خلاصه نویسی شما واقعا اعجازه جناب. همه میگویند که اصل شطرنج از هند بوده اما در ایران توسعه پیدا کرده و واژگان ایرانی و اصطلاح ایرانی شاه و شاه-مات را ایرانیان وارد بازی کردند و شطرنج از ایران بود که به جاهای دیگر از جمله اروپا رفت اما شما با اعجاز خود شطرنج را از هند مستقیما به اروپا بردید. اروپایی ها باید اشتباه خودشان رو جبران کنند و از شما هم سپاسگزار باشند! این چه نوع تاریخچه نویسی است؟

6 3 1 پاسخ به نظر

Amirجمعه، 10 دی 1400

در پاسخ به 937379اسرا

من 5 سال بود که میرفتم کلاس شطرنج و بعد از کرونا دیگه نرفتم چندتا مدال و لوح هم دارم

7 8 2 پاسخ به نظر

فرامرزپنجشنبه، 1 آبان 1399

تنها بازى که در آن مهارت بازیکن اصل مى باشد و شانس و اقبال در پیروزى بازیکن به هیچ وجه نقشى به عهده ندارد !!

8 10 4 پاسخ به نظر

آرتینجمعه، 12 مرداد 1397

من بازی شطرنج را خیلی دوست دارم . شطرنج بهترین بازی در جهان است و من تا حالا دو بار در مسابقه مدال گرفتم.

9 14 4 پاسخ به نظر

اسراسه‌شنبه، 27 تير 1396

شطرنج از نظر من بهترین ورزش دنیا است من 2 سال که کلاس شطرنج میرم

ارسال نظر

يکشنبه، 27 ارديبهشت 1388

تخمین زمان مطالعه: 2 دقیقه

ورزش شطرنج رشته‌های ورزشی

موارد بیشتر برای شما

منبع مطلب : rasekhoon.net